To już 170 lat. Kto by pomyślał?

Historia niezbyt długa, ale za to jak bardzo znacząca. Od prymitywnych płyt srebrowych, przez różne technologie zapisywania obrazu, po najnowsze rozwiązania elektroniczne. Co tak naprawdę napędza rozwój fotografii (trzeba raczej powiedzieć urządzeń do jej produkcji/tworzenia)? Wydaje się, że podstawowym czynnikiem jest ogólny, niezwykle szybki rozwój technologii. Bo czy w tym samym tempie rozwija się fotografia – obraz zapisany na jakimś nośniku? Tu raczej mamy do czynienia z pewną transformacją, podstawa pomysłu pozostała niezmienna od ponad półtora wieku. ...

To już 170 lat. Kto by pomyślał?

Historia niezbyt długa, ale za to jak bardzo znacząca. Od prymitywnych płyt srebrowych, przez różne technologie zapisywania obrazu, po najnowsze rozwiązania elektroniczne. Co tak naprawdę napędza rozwój fotografii (trzeba raczej powiedzieć urządzeń do jej produkcji/tworzenia)? Wydaje się, że podstawowym czynnikiem jest ogólny, niezwykle szybki rozwój technologii. Bo czy w tym samym tempie rozwija się fotografia – obraz zapisany na jakimś nośniku? Tu raczej mamy do czynienia z pewną transformacją, podstawa pomysłu pozostała niezmienna od ponad półtora wieku.
Od samego początku twórcy i widzowie spierali, się czy fotografia jest sztuką. Te akademickie dywagacje trwają do dziś, podsycane przez historyków sztuki, naukowców, którzy muszą znaleźć uzasadnienie dla każdego naświetlonego kawałka papieru. Jednak czasem warto zapuścić się głębiej i odnaleźć w obrazach naświetlonych światłem drugą stronę. Manipulacja, montaż, wycinanie niewygodnych postaci czy doprawianie wąsów dla zabawy to, jak się okazuje w fotografii było niemal od zawsze. Interesująca praca Krzysztofa Tomasika opowiada między innymi o ikonie radzieckiej fotografii wojennej Jewgieniju Chaldeju. Fragment, który publikujemy w tym numerze „FOTO” dowodzi, że aby zadowolić władze, fotograf był w stanie posunąć się do daleko idących modyfikacji swych zdjęć (mówiąc dość eufemistycznie). Taka manipulacja, odkryta po latach, oburza nas, bowiem patrząc na zdjęcia mamy w sobie poczucie rzeczywistości zarejestrowanej chwili. Gdyby to malarz batalista odtwarzając pole bitwy pod Grunwaldem pofolgował swej wyobraźni, mało kto miałby do niego pretensje – wiadomo wizja artysty jest wartością samą w sobie. Z fotografami jest nieco inaczej, od Daguerre’a poczynając starali się niemal idealnie odtworzyć zastaną rzeczywistość. Popatrzmy na zdjęcia pięknych gwiazd w kolorowych pismach – czy to rzeczywistość, czy jej poprawianie?
Tymczasem, mimo rozpoczynających się wakacji, zapraszam do lektury „FOTO”, w którym są także pierwsze wrażenia z fotografowania aparatem Olympus Pen i galeria wypełniona zdjęciami Anny Bodnar.

Zbigniew Włodarski

spis treści

W NUMERZE

rynek

Nowe lustrzanki Sony A — str. 6

Olympus PEN — str. 8

konkursy

Grand Press Photo — str. 11

XIV Ogólnopolska Wystawa Fotografii Dzieci i Młodzieży — str. 98

Finał święta fotografii na SGH — str. 106

Zmiany klimatu – nasze wyzwanie – rozstrzygnięcie — str. 110

75 lat rozstań i powrotów – rozstrzygnięcie — str. 113

Nasze miejsce — str. 113

Discover Europe – rozstrzygnięcie — str. 114

Moje Pomorze — str. 115

Fotoalbum — str. 116

aparaty

TEST Canon EOS 500D – amatorska lustrzanka z funkcją filmowania — str. 20

TEST Pentax K-m – czasem słońce, czasem deszcz — str. 28

TEST Kuszące standardowe zoomy do Pentaksa — str. 32

prezentacje

Anna Bodnar – ze środka siebie... — str. 40

galeria

Chile — str. 50

historia

170 lat fotografii – historia wynalazku — str. 54

Jewgienij Chaldej – dokumentalista czy oszust? — str. 58

wydarzenia

III FotoArtFestival — str. 63

I Międzynarodowy Festiwal Fotografii Młodych — str. 96

warsztat

Z aparatem w przestworzach — str. 66

Taniec z ogniem — str. 72

CZARNO-BIAŁA CIEMNIA FOTOGRAFICZNA - Barwienie odbitek — str. 76

MAŁE I DUŻE STUDIA FOTOGRAFICZNE - Portret w terenie — str. 82

TAJNIKI CYFROWEGO MENU - Narodziny histogramu — str. 86

KOMPOZYCJA OBRAZU?FOTOGRAFICZNEGO - Statycznie i dynamicznie — str. 91

wystawy

Portret świata czarno-biały i kolorowy — str. 94

Fotografia o człowieku i historii — str. 100

Fotografia subiektywna — str. 102

Pokrewne drogi - 10 fotografów hiszpańskich— str. 102

książki

Racibórz – miasto na czasie— str. 103

Z GÓRNEJ PÓŁKI: „Fotografie – Tomek Byra, 2002-2002” czyli album jako katharsis — str. 104

porady — str. 124